روشهای تشخیص دیسک گردن | مشخص تشخیص به موقع چیست؟
معاینه بالینی در تشخیص دیسک گردن
معاینه بالینی اولین گام در تشخیص دیسک گردن است و شامل بررسی علائم پارگی دیسک گردن مانند درد گردن، بیحسی یا ضعف در دستها و کاهش حرکت دامنه میشود. پزشک با ارزیابی وضعیت حرکتی و تستهای عملکرد عصبی، میزان فشردگی ریشههای عصبی را بررسی میکند.
تستهایی مانند آزمون اسپولینگ که شامل فشار روی سر بیمار است، میتواند وجود فشردگی عصبی ناشی از پارگی دیسک را مشخص کند. همچنین، بررسی واکنشهای رفلکسی به تشخیص احتمال آسیب عصبی کمک میکند. معاینه بالینی، همراه با روشهای تصویربرداری در صورت، بهترین راه برای تشخیص و شناسایی نیاز به دیسک گردن است.
تصویربرداری پزشکی در تشخیص دیسک گردن
تصویربرداری پزشکی نقش مهمی در تشخیص دیسک گردن ایفا میکند و شامل روشهایی زیر است:
- رادیوگرافی با اشعه ایکس: تغییرات استخوانی، کاهش فضای بین مهرهای و وجود خارهای استخوانی
- سیتی اسکن:ارائه جزئیات دقیقتری از استخوانها و کانال نخاعی و تشخیص تنگی کانال نخاعی
- ام آر آی: بهترین روش برای مشاهده بافتهای نرم، از جمله دیسکهای بین مهرهای، طناب نخاعی و ریشههای عصبی
- میلوگرافی: میلوگرافی همراه با سیتی اسکن انجام میشود تا نواحی تحت فشار قرار گیرند
تشخیص افتراقی در دیسک گردن
تشخیص افتراقی به درمان تفکیک دیسک از بیماریهای مشابه مانند آرتروز گردن، تنگی کانال نخاعی، سندرم خروجی قفسه سینه و نوروپاتی محیطی گفته میشود. برخی علائم دیسک گردن، مانند درد و بیحسی در دستها، ممکن است با سایر بیماریهای عصبی-عضلانی اشتباه گرفته شوند. پزشک با استفاده از روش های تشخیص دیسک گردن مانند معاینه بالینی، بررسی سوابق بیمار و انجام تصویربرداری های دقیق سعی می کند علت اصلی علائم را شناسایی کند.
در برخی موارد، آزمایشهای تکمیلی مانند الکترومیوگرافی (EMG) برای بررسی عملکرد عصب و عضله میشود. دیسک گردن معمولاً با درد تشدید می شود در حرکات خاص همراه است، در حالی که سایر بیماری ها ممکن است الگوی درد متفاوتی داشته باشند.
ام آر آی (MRI) در تشخیص دیسک گردن
ام آر آی (MRI) یکی از دقیقترین روشها برای تشخیص دیسک گردن است و امکان مشاهده ساختارهای نرمافزاری مانند دیسک بینمهرهای، نخاع، ریشههای عصبی و بافتهای اطراف ستون فقرات را میکند. این روش بدون استفاده از اشعه ایکس، تصاویر واضحی از ناحیه گردن ارائه میکند و میتواند میزان بیرونزدگی یا پارگی دیسک را مشخص کند. ام آر با تزریق ماده حاجب در برخی موارد انجام میشود تا آیه یا فشردگی عصب بهتر دیده شود.
این روش به پزشک کمک میکند تا دیسک گردن را از بیماریهایی مانند تومورهای نخاعی، درمانهای ستون فقرات یا بیماریهای عصبی افتراق میکند. همچنین، برای مواردی که شدید یا مزمن دارند و نیاز به ارزیابی دقیق وضعیت دیسک دارند، ام آر آی انتخاب اول است. بر اساس نتایج MRI، پزشک میتواند بهترین روش درمان دیسک گردن را تعیین کرده و از روشهای غیرتهاجمی یا جراحی کند.
الکترومیوگرافی (EMG) در تشخیص دیسک گردن
الکترومیوگرافی (EMG) یک آزمایش تشخیص دیسک گردن است که فعالیت های الکتریکی و اعصاب محیطی را بررسی می کند. این روش در مواردی که بیمار دچار ضعف عضلانی، بیحسی، گزگز یا درد تیر کشنده در دستها و بازوها باشد، میشود. در این آزمایش، پزشک سوزنهای نازکی را وارد کرده و فعالیتهای الکتریکی آنها را در حالت استراحت و انقباض بررسی میکند.
در کنار EMG، معمولا مطالعه هدایت عصبی (NCS) نیز انجام میشود تا عملکرد عصبها ارزیابی شود. این تست به تشخیص فشردگی عصب ناشی از دیسک گردن و افتراق آن از بیماریهایی مانند نوروپاتی محیطی یا سندرم تونل کارپال کمک میکند.
رادیوگرافی ستون فقرات با اشعه ایکس در تشخیص دیسک گردن
این روش به پزشک کمک میکند تا تغییراتی مانند کاهش فضای بین مهرهای، آرتروز گردن، ناهنجاریهای استخوانی و وجود خارهای استخوانی را تشخیص دهد. بااینحال، اشعه ایکس نمیتواند بافتهای مانند دیسکهای بینمهرهای، نخاع و اعصاب را نشان دهد، به همین دلیل در صورت نیاز به بررسی دقیقتر، ممکن است ام آر آی (MRI) یا سیتی اسکن (CT) را توصیه کند.
رادیوگرافی دینامیک یکی از انواع اشعه ایکس است که در حالات حرکت های مختلف انجام می شود تا میزان بیثباتی مهرهها مشخص شود. در مواردی که آسیب دیسک سخت شدید باشد و بیمار به درمانهای غیرجراحی پاسخ ندهد، پزشک ممکن است عمل فتق دیسک گردن را برای کاهش فشار بر روی اعصاب و بهبود عملکرد ستون فقرات کند.
اهمیت تشخیص دیسک گردن در بهترین زمان
در مراحل اولیه، ممکن است درد خفیف، سفتی گردن یا بیحسی در دستها را تجربه کند، اما با تشخیص، این علائم میتوانند به ضعف عضلانی، کاهش حرکتها و آسیبهای عصبی دائمی تبدیل شوند. درمان زودهنگام با فیزیوتراپی، دارودرمانی و اصلاح سبک زندگی میتواند از جراحی جلوگیری کند. همچنین، تشخیص زودرس کمک میکند تا بیماریهای دیگر مانند آرتروز گردن، کانال تنگی نخاعی یا نوروپاتی محیطی از دیسک گردن افتراق داده شوند.
استفاده از روشهای تصویربرداری پزشکی مانند ام آر آی (MRI) و سیتی اسکن (CT)، به پزشک در ارزیابی دقیق مشکل کمک میکند. اگر به دنبال دکتر دیسک گردن در تهران هستید، مراجعه به متخصصان مجرب برای تشخیص دقیق و درمان مناسب میتواند تاثیر بسزایی در بهبود علائم شما داشته باشد.
دکتر یزدان پناهی
دانشاموخته دانشگاه شهید بهشتی تهران. رتبه برتر جراحی جراحی مغز و اعصاب. سابقه ۷ سال اجرای پیچیده قاعده جمجمه و تومورهایمغزی و نخاع، سابقه ۷ سال اعمال پیچیده ستون فقرات
